Ik kwam een uitspraak tegen van een leraar die vertelde dat ouders het beeld hebben dat het altijd een ander kind is die pest en het nooit gaat om hun eigen kind. Wanneer je het woord pesten intikt bij Google krijg je 1.300.000 hits. Het houdt ons bezig. Er zijn al allerlei middelen ontwikkeld om het pesten te voorkomen en tegen te gaan: trainingen, reclamespotjes, protocollen, therapieën, etc.…

Zelf herinner ik me hoe ik als kind op de basisschool werd gepest. Ik weet niet eens of mezelf het wel echt bewust was dat ik werd ik gepest. Of het woord pesten op mezelf betrok. Wat ik weet is dat ik er graag bij wilde horen en daar alles voor over had.

Verder herinner ik me angst, onzekerheid, ieder ochtend maar weer afwachten of ik aardig werd gevonden en er bij mocht horen of dat ik werd buitengesloten. Dat laatste deed pijn. Dat weet ik ook nog. Die pijn of het verdriet liet ik thuis zien. ‘Laat je niet op de kop zitten’, kreeg ik vaak als advies mee. Ik wist niet hoe dat moest, je niet op de kop laten zitten. Wat overheerste was het gevoel van blijheid als ik er bij hoorde en de pijn en het verdriet als ik werd buitengesloten.

Eén incident herinner ik me nog helder. Voor handwerken had ik een prachtig kunstwerk gemaakt. Dat vond de juf ook en ik kreeg een hoog cijfer. Mijn grootste pestkop was veel beter in handwerken dan ik, maar deze keer had zij een lager cijfer behaald. Ik was weer in de gratie bij de pester en tijdens het van school naar huis lopen waren we geanimeerd aan het praten met elkaar, zoals kinderen kunnen doen. Tot het kruispunt. Ik moest rechtsaf de pestkop rechtdoor. Van blijdschap liep ik zingend naar huis, en terwijl ik aan het zingen was zag ik opeens dat mijn kunstwerk helemaal was verruïneerd. Even zag ik en kreeg ik op dat moment het besef van de jalousie van de ander. 

Het laatste jaar op de basisschool werd van de ene dag op de andere dag mijn pestkop gepest. Ik herinner me dat ik me rot daaronder voelde, want ik kende de pijn. Maar ik deed niets. Ik hoorde bij de groep. Dat gevoel van ‘blijdschap’ en me ‘goed voelen’ was belangrijker op dat moment.

Later ben ik nog vaak over dit thema gestruikeld. Het heeft me geleerd niet te kiezen voor een kant van de medaille, maar mijn eigen rol te zien en daar verantwoording voor te nemen.

Een dagboek bijhouden helpt mij in zulke kwesties. Door regelmatig te schrijven over wat ik meemaak, krijg ik inzicht in mijn (denk)patronen. Over wat ik voel, hoe ik reageer op personen en situaties. Het maakt me bewust van mezelf. Ik leer mezelf begrijpen. Mede daardoor is het me gelukt beter voor mezelf op te komen, van mezelf te houden, een beetje trots op mezelf te zijn. Daardoor ben ik pestgedrag ook gaan doorzien. Zelfvertrouwen en de ander willen begrijpen is voldoende.

Heb je een vraag of wil je reageren? Mail naar info@kinderpraktijkliv.nl

Edith Speelberg (1963) is kunstzinnig therapeut en heeft levenservaring als moeder en stiefmoeder, waaronder moeder van een meervoudig gehandicapt kind. Elke maand beschrijft ze een voorbeeld uit de praktijk wanneer zorg of opvoeding van je kind (even) niet vanzelfsprekend loopt.